Bảo tàng Quang Trung - Tây Sơn. Ảnh: B.L

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Nhà nước đã đầu tư xây dựng Bảo tàng Quang Trung nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị di sản Tây Sơn. Bảo tàng tọa lạc trên quê hương của ba anh em nhà Tây Sơn thuộc làng Kiên Mỹ, xã Bình Thành, nay là khối I thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn. Bảo tàng Quang Trung hiện đang lưu giữ và trưng bày một khối lượng lớn hiện vật lịch sử quý giáù, trong số này có những hiện vật nguyên gốc, độc bản.

Nhân dân làng Kiên Mỹ và huyện Tây Sơn luôn tự hào về người anh hùng áo vải cờ đào, luôn luôn có ý thức giữ gìn tôn tạo Bảo tàng Quang Trung, thể hiện bằng trách nhiệm gìn giữ các di tích Tây Sơn như: giếng nước, cây me, đình làng và nhiều di tích khác của phong trào Tây Sơn. Hiện nay Bảo tàng Quang Trung đang được đầu tư chỉnh trang, nâng cấp để phục vụ Festival.

2- Bảo tàng Quang Trung không những có giá trị về lịch sử mà còn là điểm du lịch nổi tiếng của Bình Định, là niềm tự hào của người dân Bình Định. Từ khi thành lập đến nay bảo tàng đã đón hàng triệu lượt khách tham quan, và đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng du khách về những giá trị lịch sử văn hóa tinh thần của một thời đại huy hoàng của dân tộc Việt Nam.

Hằng năm có hàng vạn du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghiên cứu, học tập lịch sử Tây Sơn. Khách tham quan được bổ sung thêm những hiểu biết sâu sắc về một giai đoạn lịch sử hào hùng và phong trào nông dân Tây Sơn thông qua Bảo tàng Quang Trung. Ngoài việc chiêm ngưỡng các hiện vật trưng bày, khách tham quan còn được thưởng thức các hoạt động văn hóa dân gian như: nhạc võ Tây Sơn, âm nhạc cồng chiêng các dân tộc Tây Nguyên, Chăm Hơ roi Bình Định, văn hóa của dân tộc H’re.

Vào dịp kỷ niệm chiến thắng Đống Đa, huyện Tây Sơn còn tổ chức các trò chơi truyền thống như: đấu võ, đô vật, hát hò đối đáp, nhạc nước của đồng bào Tây Nguyên, thi bắn cung, nỏ, phóng lao, đua ngựa, trượt cầu khỉ... Bảo tàng Quang Trung vừa hoạt động trong công tác bảo tồn, bảo tàng; vừa là điểm du lịch số 1 của Bình Định. Có thể nói Bảo tàng Quang Trung là một điểm đến hấp dẫn đối với du khách bốn phương.

3- Trong số những người có công sưu tầm, lưu giữ hiện vật của Bảo tàng phải kể đến ông Trần Đình Ký, hiện là Giám đốc Bảo tàng Quang Trung. Ông là người “quên ăn quên ngủ” để sưu tầm những hiện vật và tu bổ tôn tạo nhiều di tích Tây Sơn trên địa bàn tỉnh, nhất là Điện thờ Tây Sơn tam kiệt, di tích Gò Lăng - Phú Lạc và từ đường Bùi Thị Xuân. Từ khi Bảo tàng được xây dựng đến nay, ông là một trong những người có công lớn trong việc sưu tầm các hiện vật mang về trưng bày trong Bảo tàng và giữ gìn “kho báu” Tây Sơn; trong đó có những hiện vật nguyên gốc như tiền đồng Tây Sơn, độc bản như ấn tín…

Theo ông Trần Đình Ký, công tác xây dựng, tôn tạo bảo tàng và sưu khảo văn hóa Tây Sơn sẽ được liên tục thực hiện không bao giờ ngừng nghỉ. Ông ấp ủ những dự định của mình là mở rộng và nâng cấp Bảo tàng Quang Trung lên cấp quốc gia. Ông còn cho biết thêm rằng mong muốn lớn nhất của ông hiện nay là biến khu vực này vừa là nơi bảo tồn những giá trị di sản của Tây Sơn để phát huy cho con cháu hôm nay và mai sau; đồng thời phải đầu tư thêm về nhiều mặt để Bảo tàng Quang Trung xứng đáng là điểm du lịch số 1 của Bình Định; khách đến đây là hiểu được triều đại Tây Sơn, đến đây là hiểu được văn hóa Bình Định…

Hy vọng rằng một ngày không xa, những hiện vật từ mọi miền đất nước có liên quan đến triều đại Tây Sơn sẽ được quy tụ về và được trưng bày tại Bảo tàng Quang Trung, góp phần làm phong phú thêm những giá trị của một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.

• Quỳnh Ngân (Baobinhdinh)